Toespraak Dodenherdenking 4 mei 2025
Bleiswijk
Beste mensen,
jong en oud,
inwoners van Lansingerland.
Vanavond zijn we samen.
We zijn stil.
We herdenken.
De oudste inwoners van Bleiswijk zullen zich vast en zeker nog de nacht van 10 op 11 september 1942 herinneren. De oorlog was nog in volle gang toen die avond een Engelse bommenwerper, de Wellington T 2606, in het weiland van boer Bos aan de Overbuurtseweg in Bleiswijk, neerstortte. Het toestel vloog te laag om er met de parachute uit te springen. De bemanning bracht het er gelukkig levend vanaf.
Aan het einde van de oorlog kwam het bij de bloemenveiling tot een treffen tussen de binnenlandse strijdkrachten en de Duitsers, waarbij 2 inwoners om het leven kwamen.
Vanaf de Kruisweg kon je de bombardementen op Rotterdam goed zien en via de Rotte smokkelde het verzet wapens met een tuindersschuit naar Rotterdam.
Dit zijn slechts enkele fragmenten van wat zich tijdens de oorlog hier heeft afgespeeld.
80 jaar geleden kwam er een eind aan de Tweede Wereldoorlog.
Vanavond zijn we stil en herdenken we op drie plaatsen in Lansingerland.
Op 4 mei denken we aan alle mensen die zijn gestorven in de oorlog.
In de Tweede Wereldoorlog, maar ook daarna.
We denken aan burgers en soldaten.
Aan verzetsmensen, aan mensen die zijn weggevoerd.
Littekens die de Tweede Wereldoorlog achterliet, zijn 80 jaar later nog steeds zichtbaar in families die dierbaren hebben verloren. Maar ook breder, zoals in de manier waarop we naar de wereld kijken.
Alleen in een land zonder oorlog, waar mensenrechten worden nageleefd en waar geen onderdrukking is, kan een samenleving goed functioneren. Daarom vieren we met 80 jaar vrijheid ook dat wij in een democratie leven. Een land waar iedereen mag meedenken en meebeslissen, vraagt om ieders verantwoordelijkheid.
Wij kregen in 1945 onze vrijheid terug, maar op veel plaatsen in de wereld wordt tot op de dag van vandaag oorlog gevoerd.
Vrijheid is nooit af; we moeten er dagelijks aan werken om de ander ruimte te geven en onze democratie te bewaken.
We merken ook in ons eigen land dat de wereld onrustig is.
Er zijn zorgen over digitale aanvallen en sabotage van belangrijke systemen. En het laat ons zien: ook onze veiligheid en democratie staan onder druk. Juist daarom is het belangrijk dat we waakzaam blijven, dat we vertrouwen op elkaar. Op die manier blijft Nederland een vrij en tolerant land. Daarom vieren we vrijheid niet alleen, maar samen. Want vrijheid deel je met elkaar.
Vrijheid betekent niet alleen dat je mag doen wat je wilt.
Het betekent ook dat iedereen mag zijn wie die is.
Dat je vrij bent om te geloven wat je wil.
Dat je andere ideeën mag hebben dan de mensen om je heen.
Vrijheid is ook: met elkaar in gesprek blijven,
ook als we het niet met elkaar eens zijn.
Zonder haat. Zonder geweld.
In een democratie doen we het samen.
Iedere stem telt. Iedereen hoort erbij.
Dat is iets om trots op te zijn.
En iets om heel goed op te passen.
Ook hier in onze gemeente heeft de oorlog diepe sporen nagelaten.
We denken aan de slachtoffers uit onze dorpen die nooit meer thuiskwamen.
Dit zijn geen gebeurtenissen uit geschiedenisboeken ver weg.
Het zijn mensen van hier.
Het laat zien: oorlog was ook hier.
En de gevolgen waren groot.
Beste mensen,
Vanavond zijn we stil.
Voor de mensen die vielen.
Voor de mensen die leden.
Voor de mensen die hun leven gaven voor onze vrijheid.
De vrijheid waar we al 80 jaar in leven.
Maar als we willen dat onze kinderen en kleinkinderen dat ook kunnen,
dan moeten we die vrijheid blijven beschermen.
Door samen te leven in vrede.
Door naar elkaar te luisteren.
Door te blijven herdenken.
Niet alleen vandaag.
Maar elke dag een beetje.
Opdat wij niet vergeten.
Dank je wel.