Veelgestelde vragen over stemmen
Woensdag 15 maart 2023 vinden de Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen plaats. Op deze pagina hebben wij een aantal veelgestelde vragen met bijbehorende antwoorden voor u verzameld.
Vragen over het stemmen
Een keer in de 4 jaar vinden in Nederland de Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen plaats. De volgende verkiezingen zijn op woensdag 15 maart 2023.
Nee, dat is niet mogelijk. Het zogenoemde vervroegd stemmen was alleen mogelijk op basis van de Tijdelijke wet verkiezingen covid-19. Die wet is sinds juli 2022 niet meer van kracht. Bij de Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen kan er dus alleen worden gestemd op woensdag 15 maart 2023.
Stembureaus woensdag 15 maart 2023
Bergschenhoek
- Hervormde Kerk, Kerkstraat 1
- Gemeentehuis Lansingerland, Tobias Asserlaan 1
Dit is een inclusief stembureau. Het is geschikt voor mensen met een fysieke of visuele beperking. Een stemmal en een soundbox zijn aanwezig. Met de soundbox kan de kandidatenlijst worden beluisterd. - LTC Triomf, Sporthoekpad 3 (dit is een nieuw stembureau en is nog niet getoetst. Dit stembureau vervangt de locatie BVCB)
- Cultuurfabriek, Groeneweg 49
- Gereformeerde Vrijgemaakte Kerk Het Baken, Anthonie van Dijcklaan 1
- CBS de Acker, Stampioendreef 5
- De Klaver, Noorderparklaan 2-24
Berkel en Rodenrijs
- ‘t Manneke, Leeweg 33
- Basisschool Prins Johan Friso, Oudelandselaan 141
- Basisschool De Klipper, Gouden Uillaan 28
- Hergerborch, Raadhuislaan 7
- Gebouw de Bron, Rodenrijseweg 97
- Wijnstokgemeente, Rodenrijseweg 295
- Prinses Maximaschool, Annie M.G. Schmidtlaan 6
- Het Kievitsnest, Wilgenlaan 5
- H. Pius x Kerk, Anjerdreef 48
Bleiswijk
- Brandweerkazerne, Jan van der Heijdenstraat 6
- Gereformeerde Kerk Open Hof, Dorpsstraat 50
- Sporthal Lijsterlaan, Lijsterlaan 8
- Hangout Pecto’s, Götzenhainsingel 12
- Restaurant De Beren, Hoefweg 163
- IJsclub Bleiswijk, Lange Vaart 17a
Een overzicht van onze stembureaus vindt u ook op de website Waar is mijn stemlokaal.
Woensdag 15 maart 2023 zijn onze stembureaus geopend van 7.30 tot 21.00 uur.
Op de pagina hoe werkt stemmen leggen we uit hoe stemmen werkt. U kunt op die pagina onder meer lezen over de stemprocedure, wanneer een stembiljet ongeldig is en wat er gebeurt als u blanco stemt.
Naast de stempas neemt u een geldig legitimatiebewijs mee.
Brengt u een volmachtstem uit? Dan neemt u ook een kopie van het legitimatiebewijs mee van degene voor wie u gaat stemmen. Dat mag een duidelijke en goed leesbare digitale afbeelding van het ID-bewijs van de volmachtgever zijn. Bijvoorbeeld een foto op de telefoon. De volmachtnemer moet zich identificeren met zijn/haar ID-bewijs (dit mag geen kopie zijn) en uiteraard de volmachten tegelijk met de eigen stempas inleveren.
Geldige legitimatiebewijzen zijn een Nederlands Paspoort, identiteitskaart, rijbewijs of een vreemdelingendocument. Deze legitimatiebewijzen mogen maximaal 5 jaar verlopen zijn. Er staat dus geldig tot 16 maart 2018 op of elke latere datum.
Bent u uw legitimatiebewijs kwijt of is het gestolen, dan kunt u zich op het stembureau melden met het door de gemeente opgesteld proces-verbaal van vermissing of diefstal en een ander document waarop uw naam is vermeld en een foto van uw is afgebeeld.
De kandidatenlijsten zijn in week 10 door Post.nl bezorgd.
Let op: de kandidatenlijst zit in een envelop. U kunt ook een kandidatenlijst ophalen in het gemeentehuis. In elk stembureau hangt ook een vergrote kandidatenlijst.
Er is ook een ingesproken versie van de kandidatenlijsten Provinciale Staten, Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard online beschikbaar.
U mag, tegelijk met de eigen stem maximaal 2 volmachtstemmen per verkiezing uitbrengen. Dus voor de Provinciale Statenverkiezingen kunt u 2 volmachtstemmen uitbrengen en ook voor de waterschapsverkiezingen kunnen 2 volmachtstemmen worden uitgebracht.
Ja, dat is mogelijk. U wilt stemmen voor de Provinciale Statenverkiezingen in een andere gemeente: u kunt met een kiezerspas als inwoner van Lansingerland stemmen in een stembureau in de provincie Zuid-Holland.
Digitaal aanvragen is niet meer mogelijk. Wilt u de kiezerspas persoonlijk aanvragen? Dit kan nog, tijdens onze openingstijden, tot uiterlijk dinsdag 14 maart 12.00 uur in het gemeentehuis. Neem uw geldige identiteitsbewijs mee.
U wilt stemmen voor uw waterschap in een andere gemeente: u kunt als inwoner van Lansingerland met een kiezerspas alleen stemmen in een stembureau in het gebied van uw waterschap. Inwoners van Bleiswijk en Bergschenhoek stemmen voor het hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard. Inwoners van Berkel en Rodenrijs stemmen voor het hoogheemraadschap van Delfland.
Een voorbeeld
Stel uw woont in Bleiswijk. Uw waterschap is dan Schieland en de Krimpenerwaard. Het werkgebied van Schieland en de Krimpenerwaard strekt zich uit tussen Rotterdam, Schoonhoven en Zoetermeer. U kunt dus bijvoorbeeld in de genoemde plaatsen stemmen voor uw waterschap. U moet dan wel uw stempas om laten zetten in een kiezerspas.
Wilt u weten of u op de locatie van uw voorkeur kunt stemmen voor uw waterschap kijk dan op de website van de waterschappen.
U mag voor de provinciale statenverkiezing stemmen als u
- Nederlander bent;
- 18 jaar of ouder bent;
- op 30 januari 2023 in de provincie Zuid-Holland woont;
- niet bent uitgesloten van het kiesrecht.
U mag voor de waterschapsverkiezing stemmen als u
- Nederlander, EU-burger en niet-Nederlander met een geldige verblijfsvergunning bent;
- 18 jaar of ouder bent;
- op 30 januari 2023 in het waterschap Schieland en Krimpenerwaard of Delfland woont;
- niet bent uitgesloten van het kiesrecht.
Kunt u zelf niet stemmen op de verkiezingsdag? U kunt dan een andere kiezer vragen voor u te stemmen door een volmacht af te geven.
U vult de achterkant van de stempas in, zet uw handtekening en geeft dit aan de andere kiezer samen met een kopie van uw identiteitsbewijs. De andere kiezer woont in dezelfde gemeente en gaat zelf ook stemmen. Deze kiezer mag maximaal 2 volmachten aannemen per verkiezing.
Het adres waarop u op 30 januari 2023 (dag van de kandidaatstelling) in de basisregistratie personen staat ingeschreven is het adres waarop wij de stempas laten bezorgen. Verhuist u tussen 31 januari 2023 en 15 maart 2023 dan kunt u bij Post NL aangeven dat zij de voor u bestemde post doorstuurt naar uw nieuwe adres.
Vragen over de stempas
Een stempas is een bewijs dat u uw stem mag uitbrengen tijdens de verkiezingen. Om uw stem uit te kunnen brengen laat u naast de stempas ook uw legitimatiebewijs zien.
Op de stempas staat niet voorbedrukt welk stemlokaal het dichtst bij uw woonadres ligt. Dit doen wij omdat tot op het laatste moment onzeker kan zijn of een stembureau wel open kan. Kijk voor een overzicht van de stembureaus op deze website.
De stempassen zijn in week 8 2023 bezorgd.
Wanneer u uw stempas niet ontvangen hebt of kwijt bent, kunt u een nieuwe stempas aanvragen. Dat kan niet meer digitaal. Dit kon tot uiterlijk 10 maart. U kunt een nieuwe stempas nog persoonlijk regelen in het gemeentehuis. Dit kan tot dinsdag 14 maart 2023 tot 12.00 uur bij de gemeente. U hoeft hiervoor geen afspraak te maken.
Als u een nieuw stempas ontvangt, is de oude stempas niet meer geldig.
Vragen over het stembureau
In principe niet, omdat er maar één persoon tegelijk in een stemhokje mag in verband met het stemgeheim. Als duidelijk is dat van beïnvloeding van een kiezer absoluut geen sprake kan zijn, bijvoorbeeld een ouder met een kind van 3 jaar, kan deze kiezer toestemming hiervoor vragen aan de voorzitter van het stembureau.
We richten ook bij de komende verkiezingen onze stembureaus weer coronaproof in. We laten maar een beperkt aantal personen tegelijk binnen in het stemlokaal. Zo houden we het stemmen veilig voor de kiezers en voor onze stembureauleden. Het heeft daarom de voorkeur dat u alleen komt en geen kind(eren) meeneemt. Neemt u een kind mee naar het stemlokaal dan kan het stembureau hen toelaten.
Volgens de Kieswet is het verlenen van hulp bij het stemmen alleen toegestaan op grond van een lichamelijke (bijvoorbeeld visuele) handicap. Als een kiezer wegens een lichamelijke handicap hulp nodig heeft bij het stemmen, dan kan hij hulp krijgen van een door hemzelf aangewezen persoon of van een lid van het stembureau.
Ja, dat mag. Het potlood of de pen moet rood schrijvend zijn. U kunt ook een potlood lenen van het stembureau.
Een van de coronamaatregelen die was ingesteld bij de vorige verkiezingen was dat we potloden na ieder gebruik schoon gingen maken. Dat is niet meer nodig. In elk stemhokje is een rood potlood aanwezig.
Vragen over het inclusieve stembureau
Een inclusief stembureau is dusdanig ingericht dat ook mensen met een lichamelijke en audiovisuele beperking zelfstandig hun stem kunnen uitbrengen. Er zijn verschillende extra hulpmiddelen aanwezig. Denk aan kandidatenlijsten in braille, stembiljetten in een grote letter, stemmallen, een soundbox (hiermee kan de kandidatenlijst worden voorgelezen) en blindengeleidelijnen.
Er is 1 inclusief stembureau in onze gemeente. U vindt het inclusieve stembureau in het gemeentehuis, Tobias Asserlaan 1 in Bergschenhoek.
Let op: als u hier wilt stemmen voor de waterschapsverkiezingen kunt u alleen stemmen als uw als waterschap Schieland en de Krimpenerwaard heeft.
Een stemmal is een hulpmiddel om het mensen met een visuele beperking mogelijk te maken om een stem uit te brengen bij verkiezingen. Daarbij wordt audio-ondersteuning in de vorm van een Soundbox gebruikt waarbij de kandidatenlijsten worden voorgelezen.
Video: hoe werkt stemmen met een stemmal?
OMSCHRIJVING VIDEO: STEMMEN MET EEN STEMMAL
ER SPEELT RUSTIGE MUZIEK[Einde van tekstterugloop]
VOICE-OVER
In deze video leggen we u uit hoe stemmen met een stemmal werkt. De stemmal is een hulpmiddel om zelfstandig uw stem uit te kunnen brengen tijdens een verkiezing.
(we zien een rood potlood in een stemmal. Daarna komt een kaart met de tekst: stemmen met een stemmal in beeld)
VOICE-OVER
Niet in alle stemlokalen is een stemmal aanwezig. Wilt u weten of er in uw gemeente gebruikgemaakt wordt van een stemmal?
Vraag dit na bij uw gemeente of kijk op www.oogvereniging.nl/verkiezingen. U kunt ook bellen naar 030-2945444.
(een man met een visuele beperking loopt met hond in het stemlokaal. Daarna zien we een kaart met daarop de URL www.oogvereniging.nl/verkiezingen. en het telefoonnummer 030 – 294 5 444)
VOICE-OVER
Hoe werkt het stemmen met behulp van een stemmal? Geef in het stemlokaal bij een stembureaulid aan dat u wilt stemmen met een stemmal. Het stembureaulid loopt dan met u mee naar het stemhokje en legt het stembiljet op de juiste manier voor u klaar in de mal.
(stembureaulid geeft stembiljet aan ander stembureaulid en loopt samen met man met visuele beperking en hond naar het stemhokje. Stembureaulid tilt mal tikkeltje op en legt stembiljet erin. Ook komt tekst in beeld: geef aan dat u wilt stemmen met een stemmal)
VOICE-OVER
Weet u nog niet op welke lijst of welke kandidaat u wilt stemmen? Dan kunt u alle lijsten en alle kandidaten afluisteren met de soundbox.
(In beeld komt een gele soundbox. Dat is een rechthoekig kastje, met daarnaast een koptelefoon. In tekst komt in beeld: beluister de lijsten en kandidaten met de soundbox)
VOICE-OVER
De soundbox heeft een hoofdtelefoon, maar u kunt ook uw eigen hoofdtelefoon gebruiken. Plug die in de soundbox of laat dat doen door het stembureaulid.
(man met visuele beperking doet de hoofdtelefoon op en even later doet hij zijn eigen koptelefoon in.)
VOICE-OVER
Vervolgens leest de soundbox alle kandidaten voor van de partij van uw keuze. Kies de juiste kandidaat en druk weer op de ‘OK’-knop. Heeft u zich vergist en wilt u een andere partij of een andere kandidaat kiezen? Met de knop ‘terug’ gaat u een stap terug in het menu. De ‘terug’-knop vindt u helemaal aan de linkerkant van de soundbox.
(Man die gaat stemmen drukt op de OK knop op de soundbox en later op de terugknop)
VOICE-OVER
Onthoud het nummer van de lijst en het nummer van de kandidaat van uw keuze. Deze heeft u nodig om hierna het juiste rondje in te kunnen kleuren met behulp van de stemmal. De soundbox zal uw keuze niet onthouden of vastleggen. Uw keuze is dus anoniem.
(We zien de man met visuele beperking in het stemhokje zitten. Hij gaat met zijn handen naar de stemmal. De tekst komt in beeld: Onthoud het nummer van de lijst en kandidaat van uw keuze)
VOICE-OVER
Dan is het tijd om het juiste rondje in te kleuren op het stembiljet. Zoek eerst de partij van uw keuze. Van links naar rechts vindt u alle partijen. Elke lijst is genummerd met grote cijfers en braille.
Zoek vervolgens de kandidaat van uw keuze. Van boven naar beneden vindt u alle kandidaten die bij die partij horen. Zoek het nummer van de juiste kandidaat. Deze kunt u herkennen door middel van rondjes. Bij ieder 5e rondje voelt u een streepje.
(We zien handen die langs braille gaan van links naar rechts. In tekst komt in beeld: zoek de partij van uw keuze. Vervolgens zien we een hand in een specifieke rij in de stemmal van boven naar beneden gaan. In tekst zien we in beeld: Zoek de kandidaat van uw keuze)
VOICE-OVER
In de mal staan gaatjes waar u het potlood inzet.
Heeft u de partij en de kandidaat van uw keuze gevonden? Zet dan uw potlood in het gaatje en beweeg deze een paar keer goed heen en weer. U heeft daarmee het rondje ingekleurd en uw stem uitgebracht.
(We zien een potlood in een rondje in de mal gaan. In tekst kom in beeld: Maak het rondje van uw keuze met het potlood rood)
VOICE-OVER
Haal het ingevulde stembiljet uit de mal. Dit doet u door de bovenkant van de mal aan de voorkant een beetje op te tillen. Vouw het stembiljet op.
(we zien de man met visuele beperking het stembiljet uit de mal halen. In tekst komt in beeld: Haal het stembiljet uit de mal. Hij tilt de mal iets op en haalt het stembiljet eruit. Vervolgens vouwt hij het stembiljet op.)
VOICE-OVER
Heeft u de soundbox gebruikt? Druk dan een paar keer op de ‘terug’-knop helemaal links op de soundbox. Dan staat de soundbox weer in de beginstand voor de volgende gebruiker.
U kunt nu richting de stembus gaan. Doe het stembiljet in de stembus via de sleuf in de deksel.
(We zien een totaalbeeld van het stemlokaal. De man met de visuele beperking staat op en loopt samen met het stembureaulid richting de stembus. Die staat iets verderop)
VOICE-OVER
U bent nu klaar met stemmen.
(We zien een stembiljet in een stembus gaan)
VOICE-OVER
Wilt u meer weten over stemmen met een visuele beperking? Kijk op www.oogvereniging.nl/verkiezingen of bel met 030-2945444.
(we zien een kaart met daarop de URL www.oogvereniging.nl/verkiezingen en het telefoonnummer 030-2945444.
DE RUSTIGE MUZIEK FADE OUT
Ja hoor, er zijn enkel aanvullende voorzieningen aanwezig voor mensen die met een beperking zelfstandig hun stem willen uitbrengen.
Ja, al onze stembureaus zijn toegankelijk voor mensen met een lichamelijke beperking. Zo zijn onze stembureaus bijvoorbeeld goed bereikbaar voor mensen die van een rolstoel gebruikmaken. Wij laten onze stembureaus 1 keer in de 2 jaar toetsen op toegankelijkheid. Meer informatie over onze stembureaus en de toegankelijkheid vindt u op www.ongehinderd.nl.